Điện 3 pha là gì ?
Điện 3 pha hay còn gọi là dòng điện xoay chiều 3 pha, chúng được tạo ra bằng máy phát điện xoay chiều 3 pha dựa vào nguyên lý sự biến thiên của từ trường trong cuộn dây.
Sự ra đời của điện áp 3 pha khi con người thấy nếu sử dụng 1 cuộn dây sẽ gây lãng phí dung tích của nguồn phát và nếu sử dụng 2 cuộn dây sẽ có sự khó khăn khi khởi động nguồn phát.
Nguồn điện 3 phase có tên trong tiếng anh là “three-phase current”. Đây là thuật ngữ chuyên ngành sử dụng đối với lĩnh vực thiết bị điện. Chúng ta sẽ dễ dàng nhìn thấy trên bất kì thiết bị điện 3 pha nào cũng có dòng chữ này
Lợi ích của nguồn điện 3 pha như thế nào
– Hiệu suất cao hơn: Người ta sử dụng nguồn 3 pha vì nó có hiệu suất cao hơn so với nguồn điện một pha. Điều này là do nguồn điện 3 pha sử dụng ba dây dẫn điện, do đó giảm đáng kể các tổn thất điện năng trong quá trình vận hành.
– Khả năng vận hành mạnh mẽ hơn: Người ta sử dụng nguồn điện 3 pha trong các ứng dụng công nghiệp và năng lượng bởi vì nó cung cấp một lượng lớn điện năng, đảm bảo khả năng vận hành mạnh mẽ hơn cho các máy móc và thiết bị.
– Giá thành thấp hơn: Đối với các ứng dụng công nghiệp, nguồn điện 3 pha giá thành thấp hơn so với nguồn điện một pha vì nó không yêu cầu thiết bị chuyển đổi tần số để chuyển đổi từ điện một pha sang điện ba pha.
– Thích hợp cho các ứng dụng đa dạng: Nguồn 3 pha cũng thích hợp cho các ứng dụng đa dạng, bao gồm cả động cơ điện, bơm nước, máy nén khí và thiết bị điện tử.
– Tăng hiệu quả sử dụng đường dây điện: Sử dụng nguồn điện 3 pha cũng giúp tăng hiệu quả sử dụng đường dây điện bởi vì nó giảm thiểu hiện tượng mất điện áp do điện trở trong đường dây và giảm tổn thất năng lượng điện do dòng điện chảy qua các dây dẫn điện.
Tóm lại, nguồn điện 3 pha mang lại nhiều lợi ích cho các ứng dụng công nghiệp và năng lượng bởi vì nó có hiệu suất cao hơn, khả năng vận hành mạnh mẽ hơn, giá thành thấp hơn, thích hợp cho các ứng dụng đa dạng và tăng hiệu quả sử dụng đường dây điện.
Dòng 3 pha bao nhiêu vôn
Điện áp của dòng điện 3 pha thường được xác định bởi hệ số điện áp VLL (voltage line to line) hay còn được gọi là điện áp dây dẫn. Điện áp VLL được tính toán bằng cách nhân điện áp của mỗi pha với hệ số căn bậc hai của ba. Nói cách khác, điện áp VLL bằng căn bậc hai của ba lần điện áp của mỗi pha, hoặc:
VLL = √3 x Vph
Trong đó:
VLL là điện áp dây dẫn của dòng điện 3 pha.
Vph là điện áp của mỗi pha.
Với giả định rằng điện áp của mỗi pha là 220 V, điện áp VLL của dòng điện 3 pha sẽ là:
VLL = √3 x Vph = √3 x 220 V = 381 V (xấp xỉ)
Vì vậy, điện áp của dòng điện 3 pha là 381 V (xấp xỉ) nếu điện áp của mỗi pha là 220 V. Điện áp 3 pha tùy thuộc vào tiêu chuẩn điện của từng quốc gia hoặc khu vực khác nhau. Ví dụ ở một số nước điện áp 3 pha có thể là 208V, 380V, 400V, 415V, 480V, 575V, 600V tùy theo yêu cầu của từng ứng dụng cụ thể
Tại Nhật Bản thì dòng điện 200V/3F được sử dụng nhiều. Vì vậy nếu các thiết bị này được dùng ở việt nam cần sử dụng thêm biến áp 3 pha mới dùng được
Nguồn 3 pha có nguy hiểm không ?
Đối với bất kỳ nguồn điện nào, nguồn điện 3 pha cũng có thể gây nguy hiểm nếu không được xử lý hoặc sử dụng đúng cách. Dưới đây là một số nguy hiểm thường gặp khi làm việc với nguồn điện 3 pha:
– Điện giật: Điện giật có thể xảy ra khi tiếp xúc trực tiếp với các bộ phận dẫn điện, như dây điện, máy biến áp, máy phát điện, máy biến thế, các thiết bị điện khác. Điện giật có thể gây thương tổn về cơ thể, gây mất cân bằng điện hóa và nguy hiểm đến tính mạng.
– Cháy nổ: Nguy cơ cháy nổ có thể xảy ra khi các thiết bị điện bị quá tải, không được bảo trì, sửa chữa hoặc sử dụng không đúng cách.
– Tổn thương cho thiết bị điện: Nguồn điện 3 pha có thể gây ra các đột biến điện áp hoặc tần số, gây tổn hại cho các thiết bị điện như máy móc, thiết bị điện tử, máy tính.
– Khả năng gây tai nạn lao động: Khi làm việc với các thiết bị điện 3 pha, có thể xảy ra các tai nạn lao động như tai nạn chấn thương do vật rơi, bị va đập, bị kẹt hoặc bị cắt.
Tuy nhiên, khi được sử dụng đúng cách, nguồn điện 3 pha là một nguồn điện rất hiệu quả và đáng tin cậy, được sử dụng rộng rãi trong nhiều ứng dụng công nghiệp và hệ thống điện lớn. Các biện pháp an toàn như đeo đồ bảo hộ, kiểm tra và bảo trì thiết bị định kỳ, giảm tải cho các thiết bị điện và sử dụng các thiết bị bảo vệ như máy ngắt tự động sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ tai nạn.
Điện 3 pha có bao nhiêu dây
Dòng điện 3 pha có bao nhiêu dây hay có mấy dây nóng, là câu hỏi thắc mắc của rất nhiều người.
Điện 3 pha sử dụng 4 dây trong đó có 3 dây nóng và 1 dây lạnh ( dây trung tính ). Mỗi dây nóng là một dây pha, như vậy nguồn điện 3 pha sẽ tương ứng với 3 dây nóng
Dây điện càng nhiều lõi thì mức độ dẫn điện càng tốt. Đối với dây điện kiểu 3 pha có 4 lõi được kết hợp từ đồng và nhôm nên có đặc tính mềm hơn, dễ kết nối hơn, từ đó dẫn điện và dẫn nhiệt tốt hơn. Thông thường các loại day điện 3 pha được dùng nhiều như : 4×16, 4×10,…
Cách đấu nối điện nguồn 3 pha
Cách đấu 3 pha hình tam giác
Cách đấu điện 3 pha hình tam giác được thực hiện với thông số của động cơ điện là 220V/380V và điện áp của mạng lưới là 110V/220V.
Trong trường hợp này, dây điện được đấu nối theo hình tam giác sẽ phù hợp với định mức thông số ở mức nguồn điện thấp nhất là 220V và điện áp mạng lưới khi cao nhất là 380V.
Cách đấu điện 3 pha hình sao
Đấu điện 3 pha hình sao khi điều kiện thông số điện áp của động cơ là 220V/380V và nguồn điện áp mạng lưới điện là 220V/380V.
Trường hợp dây điện được đấu theo hình sao để phù hợp với định mức điện áp thấp nhất của động cơ là 220V và điện áp cao nhất là 380V.
Cách lấy nguồn điện 1 pha 220V từ nguồn điện 3 pha 380V
Như chúng tôi đã phân tích ở trên, thì nguồn điện 3 pha sẽ có 4 dây, trong đó có 3 dây nóng và 1 dây lạnh. Điện áp giữa các pha nóng là nguồn 380V và nguồn điện áp tại 1 dây nóng và 1 dây lạnh sẽ là nguồn 220V. Vì vậy để lấy nguồn điện 220V từ nguồn 3 pha trên chúng ta lấy 1 dây nóng từ nguồn 3 pha và kết hợp với 1 dây trung tính. Tuy nhiên theo thực tế thì động cơ điện 3 pha có thể làm việc dưới mạng lưới điện 3 pha khi bạn sử dụng tụ điện, thiết bị này giúp khởi động máy có công suất định mức đạt 80%
Mặc dù vậy mọi người vẫn thường hay sử dụng động cơ 3 pha với công suất dưới 2000W. Mỗi động cơ sẽ phải lựa chọn sơ đồ và trị số thích hợp như sau:
- Lượng điện áp định mức trên cuộn dây không đổi.
- Đặt 1 trong 2 cuộn dây sang cuộn làm việc, cuộn còn lại chuyển thành cuộn khởi động.
- Trị số tụ điện lựa chọn đảm bảo tiêu chi lệch pha giữa hai dòng điện và khởi động đạt 90.
Điện 3 pha bao nhiêu ampe, cách tính kw của dòng 3 pha
Dựa vào công thức tính cường độ dòng điện ta có : I = U/R
Trong đó U : là hiệu điện thế 3 pha. Tại Việt Nam thì U=380 v
R : điện trở dây dẫn
I : dòng điện 3 pha ( đơn vị là A – ampe)
Hiện nay để chuẩn xác thì người ta thường sử dụng ampe kìm để đo dòng điện 3 pha
P = √3 U x I x Cos(Φ)
Trong đó:
- P là công suất (Ký hiệu KVA – đơn vị KW, W)
- U là hiệu điện thế (Vol) chạy qua dây dẫn (Ký hiệu U)
- I là cường độ dòng điện Ampe (Ký hiệuA)
- Cos(Φ) tính bằng 1 hoặc 0,8
Điện áp 3 pha có dùng cho gia đình được hay không ?
Thông thường tại các hộ gia đình thường sử dụng nguồn điện 1 pha với hiệu điện thế là 220V ( nguồn điện 1 pha là dòng điện có 2 dây dẫn trong đó bao gồm 1 dây nóng và 1 dây lạnh ).
Điện 3 pha có giá thành cao vì được xếp vào loại điện phục vụ sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên vẫn có nhiều gia đình đã lắp nguồn điện 3 pha có sẵn, thì chỉ cần lắp thêm 1 bộ ổn áp cho ra dòng điện 1 pha 220v là có thể sử dụng làm điện sinh hoạt. Phương pháp này sẽ giúp chúng ta sử dụng điện một cách hiệu quả, chống lãng phí nguồn điện